Lẩu Mắm là một món ăn tổng hợp đầy đủ các sản phẩm từ biển cả, ao hồ, ruộng đồng sông ngòi: cá, tôm, cua, mực, bò, heo... và đặc biệt là một số lượng phong phú, đa dạng của các loài rau. Hầu như nơi mảnh đất hoang dã miền nam mọc thứ rau gì ăn được, là có thể tìm thấy trong đĩa rau của lẩu mắm: rau muống, rau cải trời, cọng súng, bông điên điển, giá sống, rau thơm, khế chua, chuối chát, dưa chuột, rau đắng, ớt đỏ, thơm... 

Đặc biệt không thể thiếu bóng dáng ngọn rau dừa. Với lượng động vật và thực vật phong phú ấy món ăn đã đem lại cho thực khách ngoài sự ngon mắt, ngon miệng, còn cung cấp một lượng dưỡng chất phong phú, các chất sinh năng lượng và các vitamin...

 

Người dân Nam bộ nói chung và dân cả nước nói riêng, ăn cơm có nghĩa là ăn một bữa ăn chính, đầy đủ các thành phần dinh dưỡng, mà từ cơm còn bao hàm nhiều món ăn đi kèm, trong đó món lẩu mắm (mắm kho cho vào lẩu) là một trong những món ăn dân dã không thể thiếu của người Nam bộ.

 

Theo các cụ lớn tuổi ở U Minh, món mắm kho có từ thời năm nẵm trước, trong quá trình khai khẩn đất này. Qua hàng mấy trăm năm, món ăn đơn giản đó vẫn hiện diện trong những bữa cơm thường nhật và nó đã trở thành món khoái khẩu của người dân Nam bộ. Thật đáng tự hào, món ăn được ông cha ta chế biến từ thời mở đất, nay được nâng cấp, từ mắm người Việt kho theo cách của người Khmer và cho vào lẩu ăn theo kiểu người Hoa, đã trở thành món ăn không những dành cho người nông dân tay lấm chân bùn, mà ngay cả khách du lịch đều thích. 

 

Có dịp đến U Minh Hạ - vương quốc của cá đồng, du khách đừng quên ghé qua khu sinh thái rừng tràm của anh Quốc (ở Cty Lâm nghiệp U Minh II) để thưởng thức món lẩu mắm với rất nhiều loài cá và rau đồng chỉ có ở vùng đất U Minh.

 

Theo lời anh Quốc, để có được một lẩu mắm ngon, có mùi thơm đặc trưng, mùa khô hạn đến, gia đình anh tát đìa, lựa từng con cá sặc bướm làm sạch vẩy, ruột, sau đó rửa sạch đem phơi cho cá ráo mặt, muối đâm nhuyễn cho vào một cái khạp, bên trên anh dùng mo cau và sống dừa cài thật chặt để giữ cho con nắm không thấm nước muối trên bề mặt. Theo kinh nghiệm của gia đình anh, cứ bốn tháng thính mắm một lần bằng gạo rang và cháo nếp (một năm 3 lần), để đến mùa sau, mới mang ra chế biến món lẩu mắm.

 

Với nguyên liệu cá, tôm, rau đồng cỏ nội, chẳng thiếu thứ gì ở vùng đất U Minh hào phóng. Ăn lẩu mắm của anh Quốc có tới bốn đĩa rau to, đủ các loại: bông súng, đọt nhãn lồng, ngò gai, ngò om, cải xanh, rau muống, rau ngổ, đậu rồng, kèo nèo, rau đắng, càng cua, bông so đũa, cà phổi, bắp chuối, ớt hiểm, tỏi... và đặc biệt là đọt choại - loại rau rừng chỉ có nhiều nhất ở rừng tràm U Minh. Chưa kể đậu bắp, nấm rơm bỏ vào khi lẩu vừa sôi, với các loài cá đồng tươi vừa chín: lươn, cá rô, các sặc rằn, cá dầy, cá lóc... cùng “lên lửa” với nước cốt mắm sặc thơm lừng. Cũng không thể thiếu chén ốc lác làm “ngọc trầm thủy thượng” sôi sùng sục dưới đáy lẩu.

 

Anh Marco Iacopini, du khách đến từ Bergamo Italy nói anh rất thích nơi này, từ con người U Minh chân chất đến cảnh quan thiên nhiên hoang dã, có một thảm thực vật xanh và đặc biệt có rất nhiều loài “cỏ” (rau rừng) ăn với lẩu mắm - lần đầu tiên anh được thưởng thức, ngon tuyệt!