Cù kỳ hay cua cù kỳ, cua đá là một loại cua biển có hai càng rất to, chân có nhiều lông, thịt chắc và rất thơm. Nhiều nơi người ta còn gọi nó là con cùm cùm. Loài này phân bố ở những vùng biển ấm như Malaysia, Indonesia. Tại Việt Nam loài này phân bố ở bờ biển Quảng Ninh, Khánh Hòa nhưng cù kì có giá trị thực phẩm thì chỉ có ở Quảng Ninh. Loài cua này đã trở thành một món ăn đặc sản ở Quảng Ninh (Bái Tử Long,Hạ Long và Móng Cái).

 

Loài cua này có thể dễ dàng được nhận ra bởi mai màu nâu, mắt màu xanh lá cây sáng và hai càng rất to. Nó sống trong khe đá, mảnh gỗ dọc theo các vách đá bờ biển và rừng ngập mặn, cũng như trong vỏ trai, trang trại nuôi trồng thủy sản, nhà bè và đê chắn sóng, nó rất chậm chạp, bám vào đá rất chắc chắn. Chúng có thể phát triển đến kích thước lớn (chiều rộng lên đến 12 cm), ăn các loài phù du, giáp xác nhỏ.

 

Cù kỳ tuy thịt không ngon ngọt như thịt cua biển nhưng ngon hơn ghẹ, giá cả lại rẻ hơn cua nên rất được ưa chuộng. Tuy nhiên thịt cù kỳ chỉ có ở hai càng, phần thân xốp và hầu như không có thịt. Cù kỳ cũng được chế biến theo nhiều cách khác nhau như nấu bún, hấp, rang me, nướng than hồng, gỡ thịt xào miến hay làm ruốc cho trẻ em.