Đến Đào Xá, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ, du khách sẽ biết tới bánh tẻ mật, một loại bánh dân dã nhưng có hương vị thật dịu dàng, thanh ngọt hấp dẫn. Bánh thường được người dân làng Đào Xá dâng cúng Thành Hoàng làng trong ngày hội.

 

Bánh tẻ mật được làm từ gạo tẻ nguyên chất, không lẫn tạp và mật mía. Đem gạo đãi sạch để khô nước rồi cho vào cối giã hoặc nghiền thành bột rồi rây nhỏ 2 lần. Sau đó cho bột vào nồi hòa đều với mật và nước theo tỉ lệ nhất định rồi bắc lên bếp đun cho ráo bột. Dùng đũa khuấy đều đảm bảo cho nước, bột và mật hòa đều với nhau, khi nào bột đặc quánh lại, đậy vung kín ủ vào bếp tro đến khi bột bánh chín trong thì đem ra gói. Người ta dùng lá chuối khô và lạt giang để gói và chằng bánh. Bánh tẻ mật được gói giống như bánh giò.

 

Gói bánh tẻ mật phải nhanh tay để khi gói tới cái bánh cuối cùng thì bột bánh vẫn còn nóng. Vì nếu bột nguội, khi hấp bánh sẽ không chín đều và bóng đẹp. Gói xong cái nào buộc, chằng cái đó. Bánh gói xong, cho bánh vào chõ hấp tới khi bánh chín.

 

Để bánh nguội hẳn, bóc ra lấy lạt giang tước nhỏ cắt thành từng lát. Trông từng lát bánh vàng óng, trong suốt như mật ong, tỏa mùi thơm mát, dịu dàng. Khi ăn đưa lát bánh mới chạm vào đầu lưỡi đã có cảm giác vừa mát dịu vừa ngọt ngào thật thú vị. Vừa ăn, vừa nhâm nha thưởng thức ta mới cảm nhận được hương vị của thứ bánh như mang theo hương đồng gió nội vậy.