Cách 46 năm, khi Mỹ lập căn cứ tại Ngã Tư Rạch Kiến cũng là lúc quân dân Cần Đước, Cần Giuộc hình thành thế trận chiến tranh nhân dân độc đáo: Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến. Tinh thần yêu nước và ý chí và sáng tạo trong chiến đấu của Đảng bộ và nhân dân địa phương trên vành đai lịch sử năm xưa nay đang phát huy mạnh mẽ trong công cuộc xây dựng quê hương.      

 

Sau khi thất bại trong chiến lược “chiến tranh đặc biệt”, Mỹ trực tiếp đổ quân vào miền Nam thực hiện “chiến tranh cục bộ”. Ngày 23-12-1966, lữ đoàn 3 sư đoàn 9 bộ binh Mỹ ồ ạt đổ quân lập căn cứ tại Rạch Kiến. Căn cứ được bố trí dọc 2 bên lộ 18 (nay là tỉnh lộ 826) từ ngã ba Đài chiến sĩ (xã Long Hòa) đến Cầu Đồn (xã Tân Trạch). Khu vực chính nằm ở hướng Đông Ngã Tư Rạch Kiến gồm hơn 20 doanh trại, phía Tây là trận địa pháo với những ụ bê tông đúc sẵn, phía Bắc là sân bay dã chiến. Khu căn cứ vị trí  bằng 6 lớp rào đủ loại xen kẽ với 3 tuyến bãi mìn loại vướng nổ, đạp nổ, điều khiển bằng điện… Toàn bộ khu căn cứ chiếm diện tích khoảng 160.000 m2. Về mặt qui mô, căn cứ Rạch Kiến không thua kém gì căn cứ Đồng Dù của sư đoàn 25 Mỹ ở Bắc Sài Gòn. Về mục tiêu quân sự, vị trí chiếc lược của căn cứ Rạch Kiến là mắt xích quan trọng trong tuyến phòng thủ từ xa bảo vệ mặt Nam Sài Gòn từ Cát Lái-Nhà Bè đền Bình Đức-Mỹ Tho, mà còn là một pháo đài nhằm triệt phá các căn cứ lõm và vùng giải phóng ở Nam lộ 4 (Cần Giuộc, Cần Đước) - địa bàn có vị trí bàn đạp đe dọa trung tâm đầu não Sài Gòn.

 

Về phía ta, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy và Bộ chỉ huy quân sự tỉnh, thế trận Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến được hình thành với phạm vi 10 xã thuộc huyện Cần Đước là: Long Hòa, Tân Trạch, Long Sơn, Long Cang, Long Định, Phước Vân, Long Trạch, Long Khê, Mỹ Lệ, Phước Tuy và 2 xã Thuận Thành, Phước Lâm thuộc huyện Cần Giuộc. Ban chỉ huy vành đai là đồng chí Đoàn Văn Nguyễn - Bí thư huyện ủy, Nguyễn Văn Nam - Chính trị viên C 315 và Lê Văn Được (Tư Đô Lương) - Chỉ huy trưởng C315. Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến được chia làm 3 tuyến với nhiệm vụ cụ thể: tuyến 1 gồm 2 xã có căn cứ Rạch Kiến là Long Hòa và Tân Trạch, du kích bám sát căn cứ gài lựu đạn, cắm chông… phong tỏa các ngã đường ra vào, theo dõi và báo cáo tình hình về Ban chỉ huy Vành đai; tuyến 2 gồm các xã giáp ranh Long Hòa, Tân Trạch gồm bộ đội địa phương và du kích phân tán đánh nhỏ, lẻ khắp nơi bằng nhiều hình thức, rút nhanh tránh thương vong; tuyến 3 ngoài cùng, bộ đội tỉnh và du kích xã làm nòng cốt cho phong trào toàn dân đánh giặc bằng mọi hình thức chông mìn, cắm bảnh tử địa và các chướng ngại khác… Phương châm hoạt động của Vành đai là vừa diệt địch vừa duy trì thế hợp pháp, phối hợp triệt để 3 mũi giáp công (quân sự, chính trị, binh vận) duy trì thế bao vây cô lập căn cứ Mỹ.

 

Đánh Mỹ theo kiểu vành đai không phải là mới mẻ. Đó là những kinh nghiệm ở Chu Lai (Đà Nẵng ), Trảng Lớn (Tây Ninh). Nhưng ở những nơi ấy ta dựa vào lợi thế địa hình rừng núi với lực lượng chủ yếu là du kích. Ở vành đai Rạch Kiến không có điều kiện ấy, mà là sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của 3 mũi giáp công cùng sự tham gia đánh giặc của đông đảo quần chúng nhân dân, phát huy tối đa thế trận hợp pháp. Dồn mọi nỗ lực, hy sinh vào Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến, Đảng bộ và quân dân Cần Đước- Cần Giuộc đã đưa phong trào toàn dân đánh giặc ở đây lên đến đỉnh cao, trở thành ngọn cờ đầu của tỉnh trong thời kỳ này. Hơn 1000 ngày chiến đấu dũng cảm và gian khổ hy sinh, quân dân Vành đai tiêu diệt và loại khỏi vòng chiến gần 2000 tên giặc Mỹ, nguỵ, bắn cháy 17 máy bay, 20 xe thiết giáp, thu nhiều phương tiện chiến tranh. Cuộc chiến đấu anh dũng của quân dân Cần Đước - Cần Giuộc trên Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến là đỉnh cao của chiến tranh nhân dân ở Long An góp phần đánh bại chiến lược “chiến tranh cục bộ” của Mỹ ở miền Nam-Việt Nam. Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến đã gây tổn thất nặng nề và cô lập căn cứ Mỹ ở Rạch Kiến, làm thất bại hoàn toàn âm mưu triệt phá vùng giải phóng của ta ở Nam lộ 4 để nơi đây trở thành bàn đạp quan trọng trong cuộc tấn công vào Sài Gòn từ hướng Nam trong cuộc tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân năm 1968 và chiền dịch Hồ Chí Minh trong đại thắng mùa Xuân 1975, góp phần giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

 

Năm 1996, Bộ Văn hóa-Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Ngã Tư Rạch Kiến- nơi ghi dấu chiến tích của Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến, là di tích lịch sử - văn hóa quốc gia tại Quyết định số 1460 QĐ-BT/28-6-1996).

 

38 năm sau ngày giải phóng, Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến năm xưa nay đang từng ngày thay da đổi thịt. Khu di tích Ngã tư Rạch Kiến đang được trùng tu xây dựng với các hạng mục như nhà trưng bày, bia truyền thống, khu công viên, cây xanh và các hạng mục hạ tầng kỹ thuật khác, trở thành điểm đến của nhân dân địa phương, góp phần giáo dục và khơi dậy truyền thống, phát huy giá trị của thế hệ cách mạng năm xưa vào thời kỳ mới trong mục tiêu hướng đến xây dựng vành đai lịch sử năm xưa trở thành vùng nông thôn mới trù phú. Chợ Rạch Kiến nay đã trở thành nơi giao thương sầm uất, buôn bán trao đổi hàng hóa của cả vùng thượng Cần Đước và các xã chuyên canh rau xanh Thuận Thành, Phước Lâm (Cần Giuộc), góp phần hướng đến xây dựng thị tứ Rạch Kiến, xã Long Hòa thành trung tâm hành chính, thương mại và dịch vụ của huyện Cần Đước trong tương lai.Tỉnh lộ 826 được tỉnh đầu tư xây dựng đã góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn. Hương lộ 19 được huyện Cần Đước đầu tư láng nhựa đã mở ra hướng phát triển mới cho các xã vùng thượng. Một số xã trên vành đai Rạch Kiến năm xưa như Long Định, Long Cang, Long Trạch…được tỉnh quy hoạch nằm trong vùng phát triển công nghiệp, từ vùng thuần nông, không có công nghiệp và thương mại-dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp nhỏ lẻ, nay đang trở thành địa bàn về công nghiệp của huyện trong vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh ở phía Nam với những bước đi ngày càng vững chắc, gắn công nghiệp với phát triển nông nghiệp toàn diện và thương mại-dịch vụ, mở ra vận hội lớn về giải quyết việc làm-lao động và cải thiện, nâng cao thu nhập. Các xã khác của vành đai, nông nghiệp dù vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn về thời tiết, dịch bệnh, thị trường tiêu thụ giá cả nông sản, diện tích sản xuất thu hẹp..., nhưng cơ cấu cây trồng vật nuôi được thay đổi phù hợp, ứng dụng khoa học kỹ thuật ngày càng nhiều và hiệu quả, từng bước đáp ứng yêu cầu của phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.

 

Từ một địa bàn có thế mạnh về lịch sử và truyền thống cách mạng, là căn cứ địa, là bàn đạp tiến công địch của các lực lượng cách mạng trong kháng chiến, phần đông là nông dân lao động nghèo, đời sống văn hóa tinh thần thiếu thốn..., các xã trên Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến năm xưa nay trở thành địa bàn có thế mạnh về phát triển kinh tế trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tạo nên những thành tựu khá vững chắc trên các lĩnh vực kinh tế-xã hội, an ninh-quốc phòng và xây dựng hệ thống chính trị. Bộ mặt xã, ấp đang từng ngày thay da đổi thịt. Ước mơ xưa của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, đồng bào trong những ngày chịu đựng gian khổ trong chiến tranh nay đã thành hiện thực. Đảng bộ và nhân dân các xã trên Vành đai đã đưa cách mạng ở địa phương hòa nhịp vào sự phát triển chung của huyện nhà, của tỉnh và của cả nước trong thời kỳ mới, trước mắt sẽ góp phần đưa Cần Đước trở thành huyện đầu tiên của tỉnh trở thành huyện điểm điển hình về văn hóa vào năm 2015./.

 

Chủ trương về nguồn giai đoạn 2011-2015 của Huyện ủy Cần Đước được triển khai sâu rộng, cả hệ thống chính trị và nhân dân địa phương tham gia với các hoạt động hỗ trợ xây dựng kết cấu hạ tầng, hoạt động xã hội giúp dân, đền ơn đáp nghĩa… đã góp phần làm bộ mặt nông thôn ở các xã trên Vành đai thay đổi lớn lao.Trong năm 2012, huyện đã huy động số tiền 26 tỉ 386, 058 triệu đồng, riêng tại xã điểm Tân Trạch - một trong những xã có truyền thống đánh giặc kiên cường trên Vành đai diệt Mỹ Rạch Kiến năm xưa, là xã đầu tiên của huyện Cần Đước, một trong những xã của đầu tiên của tỉnh được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND đợt đầu sau ngày giải phóng (6-11-1978), là 11 tỉ 768, 8 triệu đồng cho các nội dung: xây dựng 5 căn nhà tình nghĩa, 8 căn nhà tình thương, thăm và tặng 96 phần quà cho gia đình chính sách, 1.233 phần quà cho gia đình nghèo, 61 phần quà cho học sinh hiếu học, khám chữa bệnh cho 510 người, xây dựng và nâng cấp đường giao thông nông thôn và các công trình xây dựng kết cấu hạ tầng khác như trường học, nhà bia liệt sĩ, nhà văn hóa ấp, điện hạ thế… với số tiền là 10 tỉ đồng.