Ngôi nhà nằm trên cù lao Bạch Đằng, thuộc làng Bình Hưng, xã Bạch Đằng, huyện Tân Uyên. Cách thị trấn Uyên Hưng 1km. Công trình được công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật nhà cổ cấp tỉnh, ngày 02/6/2004. Với tổng diện tích sử dụng là 6957.81m2 , đường đi đến di tích phải qua đò ngang, mặt nước êm trong và làn gió mát nhẹ sẽ tạo cho du khách cảm giác bình an, thoát khỏi sự ô nhiễm tiếng ồn, không khí,… nơi phố thị để hòa mình với thiên nhiên thật nên thơ và giản dị.

 

Ngôi nhà được xây dựng khoảng cuối thế kỷ XIX, có diện tích là 500m2, theo lối kiến trúc chữ Đinh. mái lợp ngói âm dương dày, thật kín, tạo sự mát mẽ về mùa hè và ấm áp khi mùa mưa tới. Mái trước có độ chúi thấp cách nền nhà 1,8m, hành lang có chiều rộng 1,2m với hàng cột gồm có 11 cây, chiều cao 1,8m được đúc rất kiên cố, mỗi cột được kê trên một tảng đá đục tròn cao 30cm, cửa ra vào có chiều cao 1,7m.

 

Bên trong nhà về kết cấu chịu lực có 36 cột lớn bằng gỗ, được làm từ những loại gỗ quý trong vùng, mặt gỗ trải qua thời gian dài vẫn bóng láng, kỹ thuật làm ở hai đầu cột hơi thu nhỏ, bụng phình to ra tạo dáng đẹp và rất vững chắc, thể hiện sự bề thế, kiên cố cho ngôi nhà. Trên đầu kèo với những nét hoa văn được chạm trổ công phu và tinh xảo. Ngoài ra còn có những bao lam, hoành phi, liễn, đại tự, khánh thờ trang trí hoa văn cách điệu, chủ đề: Long, Lân, Quy, Phụng, Nai, Điểu, Nho, Sóc,… đã tạo nên những nét văn hoá nghệ thuật độc đáo, qua đôi bàn tay nghệ nhân thủ công chạm khắc tài hoa, mang đậm phong cách Việt Nam trên đất Bình Dương thời bấy giờ.

 

Theo ông Đỗ Cao Thứa (Bảy Quý) sinh năm 1917, là chủ nhân ngôi nhà cho biết: Cha của ông xây dựng ngôi nhà này phải mất 3 năm, thuê mướn thợ Bắc làm là chính, ông không biết rõ năm cất nhà, chỉ biết từ nhỏ sinh ra đã có ngôi nhà này. Ông được nghe kể lại, đất đổ nền nhà được lấy từ ấp Bình Hoá (xã Thạnh Phước) vận chuyển về bằng xe bò đến bến đò thuộc xã Uyên Hưng, sau đó dùng ghe chở qua sông, rồi gánh đất về đổ lên đắp nền nhà, nền nhà cao hơn mặt đất 0,8m. Xung quanh nền được bao bọc bằng những thanh đá ong, có bề ngang 30cm rất kiên cố.

                                               

Ngôi nhà được xây dựng trong một khu vườn cây ăn trái như: chôm chôm, mận,… đặc biệt là trái Bưởi – một loại trái cây đặc sản của đất cù lao Bạch Đằng. Bên ngoài sân có những chậu kiểng cổ bằng gốm trang trí mang đậm nét văn hóa vùng, một hàng cây thần tài cao… Tạo cảnh quan đẹp, một màu xanh của cây trái xum xê, đón gió lành, mát mẽ quanh năm.

 

Ngôi nhà ông Đỗ Cao Thứa tồn tại cho đến nay là một phần chứng tích ghi dấu sự phát triển về kinh tế, xã hội trên vùng đất cù lao màu mở – cù lao Bạch Đằng.